Ostatni rok stał pod znakiem crowdfundingu udziałowego organizowanego przez rozmaite browary rzemieślnicze. Jeden zakończyły się sukcesem, inne nie, jeszcze inne nadal trwają. Śledząc z boku dyskusje prowadzonych przez browary z inwestorami doszedłem do wniosku, że istnieją potężne braki w wiedzy dotyczącej funkcjonowania spółki akcyjnej i w ogóle dotyczącej inwestowania w przypadku crowdfoundingu udziałowego. Warto więc się nad tym tematem pochylić i pewne kwestie wyjaśnić, a zwłaszcza to o czym należy wiedzieć kupując akcje w browarze.
Pierwsza moja konkluzja jest taka, że Polska nadal to kraj w którym nie istnieje coś takiego jak społeczna świadomość prawna i ekonomiczna. Brak edukacji w tej kwestii powoduje, że ludzie podejmują decyzję bez ich należytego przemyślenia. Przejdźmy jednak do rzeczy.
W drodze crowdfundingu oferowane są zwykle akcje (imienne bądź na okaziciela) w spółce akcyjnej (lub rzadziej w spółce komandytowo -akcyjnej). Zwykle oferowany jest jakiś procent całego kapitału zakładowego (np.. 15%, 30%). Pozostała część akcji pozostaje we własności innej spółki, zwykle będącej własnością założycieli danego browaru. Co do zasady spółka ta jest w prawach równa akcjonariuszowi mniejszościowemu, z tą różnicą że ma większą siłę głosu na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy. Trzeba pamiętać, że istotą crowdfoundingu nie jest oddanie losów spółki – browaru inwestorom, a pozyskanie funduszów na rozwój. Ta kwestia zawsze jest podkreślana, więc w dokumentach ofertowych zawsze jest informacja że sprzedawane są pakiety wyłącznie mniejszościowe.
Minimalny kapitał zakładowy spółki akcyjnej to 100 tys. złotych i bilansowo stanowi on część kapitału własnego spółki (jej majątku – w uproszczeniu ujmując). Kapitał ten dzieli się na akcje o równej wartości nominalnej. Oznacza to, że przykładowo gdy mamy spółkę o kapitale 100 tys. złotych, w której jest 100 tys. akcji to każda ma wartość nominalną jednego złotego. Wartość nominalna jednak nie oznacza jej wartości. Ma to wymiar bilansowy i przede wszystkim pozwala na podział kapitału zakładowego, co istotne jest np. przy podziale zysku.
Cena emisyjna – co to?
Zwykle jest jednak tak, że akcje są nabywane za cenę przekraczającą wartość nominalną. Jest to tzw. cena emisyjna. Różnica między ceną emisyjną, a cena nominalną to tzw. agio, które przeznaczane jest na tzw. kapitał zapasowy. On także (obok kapitału zakładowego, rezerwowego) stanowi część kapitału własnego (majątku spółki). Podział ten ma wymiar głównie prawny i bilansowy. Kapitał zakładowy z zasady jest jednak stały i jego wartość (co do zasady) jest niezmienny. Może być zmieniany jedynie w formalny sposób w procedurze podwyższenia czy obniżenia kapitału zakładowego. Kapitał zapasowy i rezerwowy może być jednak swobodnie obracany i jest idealnym polem do reinwestowania.
Wielkie zdziwienie wzbudza u Inwestorów, że ich akcje są warte np. 20 groszy za jedną, gdy kupowali je powiedzmy za 5 złotych. Żyją w przeświadczeniu, że kupili akcje za 5 złotych warte 20 groszy. Jest to jednak całkowicie nieprawidłowe rozumowanie. Ani cena nominalna, ani cena emisyjna jednak nie oznacza wartości rynkowej akcji. Cena rynkowa to cena za jaką ktoś jest skłonny akcje kupić. Nie wyznaczają jej zapisy bilansowe. Cena może być mniejsza od nominalnej, pomiędzy nominalną a emisyjną, czy nawet większą od emisyjnej. Wszystko zależy od kondycji gospodarczej spółki i jej rozwoju. A co za tym idzie – od wartości samych akcji.
Dywidenda
A co z dywidendą? Czy wartość nominalna akcji wpływa na jej wysokość. Absolutnie nie. Wysokość dywidendy zależy od dwóch czynników. Po pierwsze wysokości zysku wypracowanego przez spółkę oraz tego jaka część zysku zostanie przeznaczona na wypłatę zysku. Po drugie istotne jest ile posiada się akcji w spółce. Bowiem zysk jest dzielony proporcjonalnie do posiadanych akcji.
Odsyłam do mojego tekstu powstałego przy okazji pierwszego w Polsce browarowego crowdfundingu – Innych Beczek: https://browarparagraf.com/2016/03/emisja-akcji-przez-browar-co-to-takiego/
O czym należy wiedzieć kupując akcje w browarze
