Sklep z alkoholem 20 metrów od szkoły – wyrok WSA w Białymstoku

Dziś o kwestii dotyczącej lokalizacji sklepów z alkoholem, w świetle ostatniego wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku.

Zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Rada gminy ustala, w drodze uchwały, zasady usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych.

Wygląda to w praktyce tak, że Gminy określają przykładowo że sklepy sprzedające alkohol nie mogą być usytuowane w odległości 100 metrów od szkół, czy kościołów.

Pewna gmina w wojewódzkim podlaskim podjęła uchwałę ustalając odległość jako nie mniejszą niż 20 m od: szkół, przedszkoli i żłobków, domów dziecka; obiektów sakralnych i cmentarzy.

Sprawa trafiła przed Sąd z uwagi na pytanie, czy to 20 metrów wypełnia upoważnienie ustawowe i jest zgodne z prawem. Oto co stwierdził Sąd:

Przy czym, co wymaga podkreślenia, zamieszczone w powołanym przepisie upoważnienie, nie przewiduje dla rady gminy zupełnej dowolności w określaniu zasad usytuowania na jej terenie miejsc sprzedaży napojów alkoholowych. Zasady usytuowania miejsc sprzedaży napojów alkoholowych muszą bowiem pozostawać w zgodzie z ogólnymi założeniami, jakie legły u podstaw uchwalenia ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Jak wskazał WSA w Lublinie w wyroku z dnia 19 czerwca 2012 r. w sprawie III SA/Lu 245/12 swoboda gminy w zakresie tworzenia norm prawnych ustalających zasady usytuowania miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych jest ograniczona przez obowiązek realizowania celów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Tworzenie takich zasad, które stoją w sprzeczności z zadaniami gminy postawionymi przez ustawodawcę oznacza naruszenie prawa.

Uchwalona przez Radę minimalna odległość usytuowania punktu sprzedaży od obiektów chronionych nie mniej niż 20 metrów oznacza bardzo bliskie, bezpośrednie sąsiedztwo z takimi obiektami, co w oczywisty sposób kłóci się z koniecznością realizowania obowiązku ograniczania dostępności do alkoholu, w szczególności w stosunku do osób nieletnich.

W ocenie Sądu określona w § 2 uchwały odległość (nie mniejsza niż 20 metrów) jest bardzo mała i z pewnością nie ogranicza dostępności alkoholu. Trzeba zauważyć, że sądy administracyjne wielokrotnie wypowiadały się w podobnych sprawach zajmując stanowisko, że ustanowienie przedmiotowej odległości na poziomie odpowiednio – 10 m, 15 m, czy 20 m nie jest wystarczające do realizacji celów ustawy (np. wyrok WSA w Szczecinie z 17 maja 2018 r., II SA/Sz 236/18, wyrok WSA w Lublinie z 24 września 2013 r., III SA/Lu 335/13, wyrok WSA w Łodzi z 28 grudnia 2017 r., III SA/Łd 755/17 i 28 marca 2014 r., III SA/Łd 1122/13). Odległość tego rzędu czyni realizację celów ustawy iluzoryczna i nieefektywną.

 Wniosek z wyroku jest taki, że uchwały gminy nie mogą mieć charakteru pozornego, a wskazana w nich odległość musi realizować cele ustawy, w tym ograniczenie dostępności alkoholu dla nieletnich.

I SA/Bk 691/18 – Wyrok WSA w Białymstoku