Wiele osób prowadzących działalność gospodarczą w dziedzinach związanych z piwem w pewnym momencie może dojść do wniosku, że warto zainwestować w siebie i zdobyć dodatkowe wykształcenie zgodne z prowadzoną działalnością. Piwowarzy czy sędziowie mogą wybrać studia z zakresu technologii żywności, właściciele browarów kursy z zakresu zarządzania. Przedsiębiorcy związani z chmielem, drożdżami czy słodem mogą skusić się na biotechnologię. Zasadnicze pytanie brzmi, czy koszty uczestnictwa w takich studiach można zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu?
Zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych do kosztów uzyskania przychodów mamy prawo zaliczyć te wydatki, które rzutują na osiągnięcie przychodu lub pozwalają nam zachować dotychczasowe źródło przychodu. Stanowi o tym art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
“Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.”
Niektóre z kosztów poniesionych na edukację mogą być uznane za koszt uzyskania przychodu przedsiębiorcy, o ile jednak spełnione są następujące warunki:
- wydatek, a precyzyjnie cel dla którego przedsiębiorca dokonał wydatku, musi mieć wpływ bezpośrednio lub pośrednio na osiągnięcie przychodu, a także zachowanie i zabezpieczenie źródła przychodu;
- wydatek odpowiednio udokumentowany;
- wydatek nie znajduje się na liście wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
Ponadto kierunek edukacji powinien być ściśle związany z zakresem wykonywanej działalności gospodarczej, w przypadku piwowarów i decyzji i poszerzeniu wiedzy w ramach studiów z zakresu technologii żywienia taki problem nie powinien się pojawić. Ale np. studia z zakresu historii motywowane chęcią poznania historii piwowarstwa nie będą uznane za związane z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Warto wiedzieć, że wydatki te nie obejmują wyłącznie tzw. czesnych, czy innych form odpłatności za kursy i szkolenia. Jeżeli bowiem spełnione są dwie przesłanki, o których była powyżej (związek oraz należyte udokumentowanie) to nie powinno być przeszkód do uznania za koszty uzyskania przychodu także:
- kosztów poniesionych na dojazdy na kurs/studia (paliwo, bilety PKP);
- opłata za pomoce naukowe (np. książki);
- opłaty na kwaterunek (np. hotel);
Raz jeszcze podkreślić należy, iż wydatek będzie mógł stanowić koszt podatkowy jeżeli służy on uzyskaniu, zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Jednakże nie jest w tym przypadku niezbędne aby owy koszt faktycznie spowodował powstanie przychodu. Wystarczającym będzie gdy będziemy w stanie wykazać, iż był potencjalnie związany z przychodami, tj. by mógł wpłynąć na ich uzyskanie, zachowanie lub zabezpieczenie. Samo skończenie studiów nie musi przełożyć się na lepszą sprzedaż piwa, ale może.
Nie ma znaczenia czy będą to wydatki na studia pierwszego stopnia, podyplomowe, czy też jest to zwykły kurs czy szkolenie prowadzone przez podmiot inny niż uczelnia wyższa. Istotne jest tylko czy spełnione są ogólne przesłanki. Stanowisko to wielokrotnie zostało potwierdzone w interpretacjach indywidualnych organów podatkowych.
Co jednak w sytuacji, gdy ktoś już takie studia odbył, a dopiero w drugiej kolejności rozpoczął działalność gospodarczą?Niestety organy podatkowe są w tej kwestii nieprzejednane. Nie ma szans zaliczenia ich na poczet kosztów uzyskania przychodu. Stanowisko to potwierdził także Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku o sygn. II FSK 1882/14 z dnia 8 lipca 2015 roku.
Wydatki poniesione przed rozpoczęciem działalności gospodarczej nie mogą zostać uznane za poniesione w celu zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, ponieważ jeszcze ono nie istnieje. Wydatki w istocie rzeczy mają charakter osobisty i służą zdobyciu kwalifikacji zawodowych – a co za tym idzie nie można uznać ich za koszt uzyskania przychodów z działalności gospodarczej, ponieważ nie spełniają przesłanek wyrażonych w art. 22 ust. 1 ustawy o PIT.
Podsumowując co do zasady nie ma problemu, by kosztów poniesionych na studia uznać za koszt uzyskania przychodu. Warto jednak pamiętać, by dodatkowa nauka była związana z przedmiotem naszej działalności. Podobne stanowisko zajmują Organy w przypadku spółek osobowych oraz członków zarządu spółek kapitałowych.
