Wszystkie

Piwo bezalkoholowe a kontrola wieku kupującego

Piwo bezalkoholowe a kontrola wieku kupującego

Jednym z najczęściej powracających na blogu pytań jest kwestia piwa bezalkoholowego i kwestii z tym napojem związanych. Dziś nieco rozszerzymy temat weryfikacji wieku osoby kupującej piwo bezalkoholowe. Poznamy też stanowisko sieci handlowych, które często są oskarżane za weryfikowanie wieku osób kupujących napoje bezalkoholowe – takie jak piwo bezalkoholowe. Zapraszam!

Jak już sygnalizowałem w poprzednich wpisach z tego cyklu piwo bezalkoholowe co do zasady nie podlega regulacjom ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Czemu co do zasady? Są bowiem wyjątki dotyczące reklamy i promocji takowego, gdy dzieli ono wspólną markę/znak towarowy z piwem alkoholowym. Dziś jednak o wyjątkach i o reklamie mowy nie będzie.

Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości, mamy jasno określone co jest w rozumieniu tej ustawy napojem alkoholowym:

Napojem alkoholowym w rozumieniu niniejszej ustawy jest produkt przeznaczony do spożycia zawierający alkohol etylowy pochodzenia rolniczego w stężeniu przekraczającym 0,5% objętościowych alkoholu;

Art. 15 ust. 1 i 2 ustawy:

1. Zabrania się sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom do lat 18;
2. W przypadku wątpliwości co do pełnoletności nabywcy sprzedający lub podający napoje alkoholowe uprawniony jest do żądania okazania dokumentu stwierdzającego wiek nabywcy.
Tutaj mamy jasno określone, że nie można sprzedawać napojów alkoholowych osobom poniżej 18-tego roku życia. Także nie budzi wątpliwości, że weryfikacja wieku możliwa jest tylko w przypadku wątpliwości co do wieku kupującego napoje alkoholowe.  Czyli nie ma podstawy prawnej do weryfikacji wieku osoby kupującej piwo bezalkoholowe.
Całkowitą osobną kwestią jest to, czy (choćby z punktu widzenia przepisów dot. ochrony danych osobowych) w ogóle dozwolone jest żądanie w takiej sytuacji dowodu osobistego celem weryfikacji wieku. Wszak każde przetwarzanie danych osobowych powinno mieć źródło w przepisach prawa, a tutaj ta kwestia jest co najmniej wątpliwa. Sam wiek nie jest bowiem daną osobową, ale to jest problem na całkowicie osobny artykuł.

 

Art. 135 kodeksu wykroczeń reguluje kwestię odpowiedzialności za odmowę sprzedaży (bezzasadną) towaru w sklepie:

Kto, zajmując się sprzedażą towarów w przedsiębiorstwie handlu detalicznego lub w przedsiębiorstwie gastronomicznym, ukrywa przed nabywcą towar przeznaczony do sprzedaży lub umyślnie bez uzasadnionej przyczyny odmawia sprzedaży takiego towaru, podlega karze grzywny.

Wątpliwie jest, czy odmowa sprzedaży piwa bezalkoholowego nieletniemu jest uzasadnioną przyczyną. Wszak nie ma co do tego przeciwwskazań prawnych. Opinie pewnych Agencji nie mają mocy prawnie wiążącej interpretacji prawa.

Mimo, że przepisy w tej materii są dość jasne, a całe zamieszanie wynika z wykładni contra legem rozpowszechnianej przez Państwową Agencje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Jest to o tyle osobliwe, że jej celem jest zmiana struktury spożywania napojów alkoholowych, więc trend związany z odchodzeniem od piwa na rzecz piwa bezalkoholowego powinien Agencję cieszyć. Dochodzą jednak do mnie informacje, że wiele sklepów ma praktykę polegającą na weryfikowaniu wieku osoby kupującej piwo bezalkoholowe, czy w skrajnych przypadkach “szampany” dla dzieci będące po prostu oranżadą w butelce z korkiem.

Jako, że problem dotyczył sieci handlowych (marketów, dyskontów) postanowiłem skierować pytanie do biur prasowych następujących sieci handlowych Auchan Retail Polska, Biedronka, Carrefour Polska, Dino Polska, Kaufland Polska Markety, Lidl, Tesco Polska. Wszystkie sklepy otrzymały to samo pytanie – o praktykę weryfikacji wieku osób kupujących piwo bezalkoholowe. Poniżej odpowiedzi od czterech z siedmiu sieci, do których skierowałem pytanie.

Odpowiedź Auchan Retail Polska:

Jeśli faktycznie takie przypadki mają miejsce – to przepraszam w imieniu Auchan. Oczywiście brak podstawy prawnej do weryfikacji wieku w przypadku zakupu bezalkoholowego piwa/ czy innego napoju. Myślę , że to błąd czysto ludzki i przeszkolimy naszych kasjerów ponownie z tej zasady. Serdecznie pozdrawiam czytelników bloga.  

 Odpowiedź Biedronka (została udzielona telefonicznie):

W rozmowie telefonicznej z Rzecznikiem Prasowym sieci dyskontów Biedronka uzyskałem odpowiedź, że istnieje zalecenie dla kasjerów do weryfikowania osób kupujących piwo bezalkoholowe, gdy istnieje podejrzenie że są osobami niepełnoletnimi, a tu z uwagi na ogólne cele ustawy o wychowaniu w trzeźwości. Nie istnieje jednak żaden system wymuszający na kasjerach taką weryfikację.

Odpowiedź Kaufland Polska Markety:

Piwo bezalkoholowe jest produktem, który w ostatnich latach zyskał na popularności, co jest widoczne zwłaszcza wiosną i latem, podczas gorących i upalnych dni. W zakresie sprzedaży napojów alkoholowych opieramy się na obowiązujących przepisach, w tym na ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, która definiuje czym jest napój alkoholowy oraz reguluje postępowanie sprzedawców w tym zakresie.

Odpowiedź Tesco Polska:

Rzeczywiście zgodnie z naszymi procedurami (wynikającymi również z przyczyn technicznych), przy zakupie piwa bezalkoholowego oraz innych napojów o zawartości alkoholu mniejszej niż 0.5%, zwłaszcza na kasach samoobsługowych, jest wymagana asysta kasjera polegająca na konieczności zatwierdzenia takiego zakupu. Jednocześnie chcemy zapewnić, że nieustannie szkolimy naszych pracowników przekazując im informację, że w takich przypadkach nie jest potrzebna weryfikacja wieku osoby kupującej i nie powinni wymagać okazania dowodu tożsamości.

 Jeśli jednak takie sytuacje się zdarzają, pragniemy zapewnić, że nie są one działaniem celowym, a wynikają zapewne z rutynowego działania naszych pracowników. Staramy się również zmienić rozwiązania techniczne, aby móc w przyszłości wyeliminować dodatkowe zatwierdzenie zakupu dla takich produktów.  W naszej ocenie obecna sytuacja nie naraża nadmiernie naszych klientów na nieprzyjemności czy utrudnienia w robieniu zakupów. W pewnym sensie kształtuje ona wśród młodych osób, które musimy chronić przed negatywny działaniem alkoholu, pogląd, że w naszych sklepach nie można kupić napojów alkoholowych będąc osobą nieletnią.

W uzupełnieniu do naszej odpowiedzi chcielibyśmy poinformować, że właśnie otrzymaliśmy potwierdzenie, że kwestie techniczne zostały rozwiązane i nie będzie już wymagane dodatkowe zatwierdzenie przez kasjera przy zakupie produktów bezalkoholowych.

Niestety sieci Carrefour, Dino oraz Lidl nie odpowiedziały na przesłane im pytania.

Cieszy mnie, że zasygnalizowany przez czytelników Browar Paragraf przyczynił się do zmiany praktyki sieci handlowych na zgodne z prawem.

Udostępnij

O autorze

Radca Prawny zajmujący się zagadnieniami z prawa alkoholowego, prawa podatkowego z zakresu produkcji alkoholu, prawa własności intelektualnej. Autor tekstów popularyzujących wiedzę prawną, nauczyciel akademicki.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.