Zezwolenie na sprzedaż piwa

W ślad za rozwijającymi się browarami i nowymi inicjatywami piwowarów domowymi w Polsce lawinowo powiększa się lista specjalistycznych sklepów z piwami oraz tzw. wielokranów – pubów które serwują piwa z beczek na zasadzie rotacji. Należy jednak pamiętać, że na sprzedaż piwa wymagane jest w Polsce uzyskanie zezwolenia od odpowiednich organów władzy.

Zezwolenie na detaliczną sprzedaż piwa (a także pozostałych napojów alkoholowych) wydawane jest na pisemny wniosek przedsiębiorcy, który zamierza prowadzić działalność w tym zakresie. Wniosek składa się do odpowiedniego urzędu miasta lub gminy, a decyzję wydaje, w zależności od wielkości miasta: burmistrz, wójt albo prezydent. Wniosek często można pobrać z Biuletynu Informacji Publicznej danej gminy (tu np. dla Krakowa). Wniosek powinien być rozpatrzony przez Organ w terminie 30 dni.

Gdyby jednak Urząd nie udostępnił wzoru takiego wniosku z pomocą idzie nam ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, która w art. 18 ust. 5 wskazuje co taki wniosek powinien zawierać. Będzie to:

– oznaczenie rodzaju zezwolenia, (A, B lub C – o rodzajach zezwoleń niżej);
– oznaczenie ubiegającego się o wydanie zezwolenia przedsiębiorcy;
– siedzibę oraz adres przedsiębiorcy;
– w przypadku ustanowienia pełnomocników – ich imiona, nazwiska oraz adres zamieszkania;
– numer w Rejestrze Przedsiębiorców lub w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG);
– przedmiot działalności gospodarczej;
– adres punktu sprzedaży;
–adres punktu składowania napojów alkoholowych (magazynu dystrybucyjnego).

Ponadto do wniosku należy dołączyć komplet załączników (art. 18 ust. 6):
– dokument potwierdzający tytuł prawny do lokalu, w którym będzie prowadzona sprzedaż napojów alkoholowych, np. akt własności lub umowę najmu;
– decyzję państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, która potwierdza spełnienie warunków sanitarnych przez punkt sprzedaży;
– pisemną zgodę właściciela, użytkownika, zarządcy lub administratora budynku, jeśli punkt sprzedaży zlokalizowany będzie w wielorodzinnym budynku mieszkalnym, bądź zarządu spółdzielni, jeżeli właścicielem nieruchomości jest spółdzielnia mieszkaniowa.

Należy pamiętać, że zezwolenia wydawane są osobno dla napojów alkoholowych o zawartości alkoholu do 4,5% i na piwo (typ A), napojów o mocy od 4,5 do 18% alkoholu, z wyjątkiem piwa (typ B) oraz zawierające powyżej 18% alkoholu (typ C). Jeśli przedsiębiorca planuje sprzedaż wszystkich tych alkoholi, powinien zdobyć trzy różne wnioski o wydanie trzech zezwoleń.  Przypadek, że sprzedawane jest tylko piwo jest przypadkiem niezwykle rzadkim. Zwykle będą składane trzy odrębne wnioski.

Zezwolenie wydaje się na czas oznaczony, nie krótszy niż 4 lata, a w przypadku napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży – nie krótszy niż 2 lata. Należy pamiętać, że warunkiem prowadzenia sprzedaży napojów alkoholowych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży jest zaopatrywanie się w napoje alkoholowe u producentów i przedsiębiorców posiadających odpowiednie zezwolenie na sprzedaż hurtową napojów alkoholowych. Zaopatrywanie się w alkohol z innych źródeł (np. od piwowarów domowych) grozi cofnięciem zezwolenia.

W przypadku gdy przedsiębiorca planuje sprzedawać wyłącznie piwo, czeka go stosunkowo najmniej problemów.  Zgodnie z art. 12 nie musi się kłopotać uchwałami rady gminy/miasta co do ilości punktów uprawnionych do sprzedaży napojów alkoholowych o mocy powyżej 4,5%. Jednak w większości przypadków przedsiębiorcy decydują się na pełne spektrum napojów wyskokowych i swojej ofercie obok piwa mają także wina, cydry czy alkohole destylowane. W takim wypadku decyzja organu uzależniona jest od tego czy w danej gminie są, czy nie wolne zezwolenia. Nadto miejsce gdzie przedsiębiorca chce sprzedawać alkohol musi być zgodne z zasadami sytuowania takich punktów ustalanych w drodze uchwały rady miasta. W przypadku np. Krakowa nie będzie możliwe otwarcie sklepu w odległości mniejszej niż 100 metrów od szkoły czy w przejściu podziemnym.

Oczywiście nie ma nic za darmo. Aby legalnie korzystać z zezwolenia należy pamiętać o opłacie. Ta uiszczana jest w każdym roku kalendarzowym, zwykle w trzech równych ratach do 31 stycznia, 31 maja i 30 września danego roku. Z tym, że pierwsza opłata jest wpłacana jeszcze przed wydaniem zezwolenia. W takim przypadku wysokość opłat wynosi:
– 525 zł (za napoje zawierające do 4,5% alkoholu i piwo) – kategoria A;
– 525 zł (za napoje zawierające od 4,5 do 18% alkoholu, z wyjątkiem piwa) – kategoria B;
– 2100 zł (za napoje zawierające powyżej 18% alkoholu) – kategoria C.

W kolejnych latach, do 31 grudnia, należy przedstawić organowi sprawozdanie z wysokości sprzedaży alkoholu danej kategorii. Pozwoli to ustalić wysokość kolejnych opłat rocznych.  Limity, w przypadku kategorii A i B to 37.500,00 zł, kategorii C – 77.000,00 zł. W razie przekroczenia pierwszego z progów, należy uiścić opłatę w wysokości 1,4 proc. ogólnej wartości sprzedaży wymienionych napojów w roku poprzednim, zaś w przypadku przekroczenia drugiego progu, opłata wynosi 2,7 proc. wartości sprzedaży. Brak uregulowania opłaty w terminie skutkować będzie cofnięciem zezwolenia.

Kontrolę nad przestrzeganiem przepisów dot. zezwoleń sprawuje organ wydający decyzję o udzieleniu zezwolenia. Kontrolę może wykonywać przez podległe sobie jednostki – straż miejską/gminną.

Należy też pamiętać, że w przypadku uzyskania decyzji odmownej najpierw możemy złożyć odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego (14 dni od otrzymania decyzji), a w razie niepowodzenia przed SKO przez Wojewódzkim Sądem Administracyjnym czy nawet Naczelnym Sądem Administracyjnym.

 Skoro zezwolenie można uzyskać to możne je i stracić. Kiedy? Art. 18 ust. 10 ustawy o wychowaniu w trzeźwości wymienia wszystkie przypadki skutkujące cofnięciem zezwolenia. Przykładowo zezwolenie cofa się w przypadku nieprzestrzegania przepisów ustawy, a zwłaszcza w przypadku sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym, na kredyt lub pod zastaw, czy wprowadzenia do sprzedaży napojów alkoholowych pochodzących z nielegalnych źródeł.

Procedura nie jest, jak na Polskę, skomplikowana ale ilość obwarowań ciążących na detaliście jest nieco przytłaczająca. Mamy sporo nieścisłości, które wywołują problemy np. przywiązanie zezwolenia do siedziby sklepu. Przedsiębiorca chcący przenieść siedzibę sklepu będzie musiał przechodzić procedurę od nowa – bowiem nowa lokalizacja musi być w zgodzie z aktami prawa miejscowego. Absurdy limitowanych zezwoleń to temat na osobną notkę. Dodatkowo wnoszenie corocznej opłaty za zezwolenie też jest nadmierną ingerencją w swobodę działalności gospodarki. Niestety ustawa o przeciwdziałaniu alkoholizmowi to absolutny przeżytek rodem z PRL-u, a tendencje UE stawiają przed branżą alkoholową nie są lepsze. Stąd też branża piwna – od piwowarów po browary powinna mocno lobbować w Warszawie za walką o zmiany na lepsze, a nie na gorsze.